Wystawy

Wystawa filatelistyczna – wystawa stała zainspirowana 160. rocznicą emisji pierwszego polskiego znaczka pocztowego.

Polska 1 – pierwszy znaczek, projekty Zygmunta Kamińskiego czy Andrzeja Heidricha, “odwrotka bokserów” z 1956 roku, znaczki z kryształkami Swarovskiego, miniaturowa “Bitwa pod Grunwaldem” rytowana przez Czesława Słanię. Te i kilkaset innych filateliów składają się na nową wystawę, która od września 2020 roku prezentowana jest w trzech pomieszczeniach Muzeum Poczty i Telekomunikacji we Wrocławiu. Trzy ekspozycje to: filatelistyka dla początkujących, projekty i znaczki pocztowe od 1917 do 2008 roku oraz znaczki zagraniczne.
Pierwsza część wystawy poświęcona jest procesowi powstawania znaczka od projektu przez próby i akcepty do finalnego produktu, rodzajom emisji, materiałom i formom wydawniczym – w oparciu o bogate i unikatowe zbiory muzealne.
Druga część ekspozycji prezentuje dzieła wybitnych artystów między innymi: Edwarda Bartłomiejczyka, Wacława Husarskiego, Józefa Toma, Macieja Jędrysika, Waldemara Świerzego oraz znaczki, które wydrukowane w Polskiej Wytwórni Papierów Wartściowych powstały w oparciu o nie.
Ostatni fragment to prezentacja wybranych znaczków z całego niemal świata. Realizacja uniwersalnych tematów takich jak: sztuka, muzyka, zabawa, cyrk – przewijająca się w emisjach poczt z różnych krajów.

Wystawa ukazuje dzieje i rozwój organizacji poczty na ziemiach polskich od jej utworzenia w 1558 r. do reaktywowania państwowego przedsiębiorstwa „Polska Poczta, Telegraf i Telefon” po II wojnie światowej. Wystawa stała dziejów polskiej poczty w nowej aranżacji z października 2020 r. prezentuje prawie trzysta oryginalnych dokumentów, fotografii, druków ulotnych, map pocztowych i innych eksponatów związanych z organizacją poczty i pracą ludzi z nią związanych.

Na wystawie można zobaczyć m.in. mundury listonoszy z XIX i XX w.; prezentowaną pierwszy raz od kilkudziesięciu lat liberię urzędnika ministerialnego z początków XIX w. oraz pierwszy raz wystawiony publicznie oryginał najstarszego szyldu pocztowego z XVIII w.; wagi listowe, autentyczne mapy pocztowe, prawie pół setki pierwszy raz pokazywanych pieczęci i stempli pocztowych ze wszystkich trzech zaborów oraz II Rzeczpospolitej; pamiątki związane z Pocztowym Przysposobieniem Wojskowym (w tym czasopisma, medale, plakiety i kompletny mundur), Legionami Polskimi oraz Pocztą Miejską Warszawy z czasów I wojny światowej; a także najstarsze zbiory przepisów pocztowych, ciekawe dokumenty, fotografie i medale okolicznościowe. Zaprezentowano również eksponaty dotyczące powstania polskiej poczty lotniczej (w tym pamiątki z pierwszego lotu z 1919 r.) oraz nigdy dotąd nie pokazywany ryngraf urzędników pocztowych Urzędu Breslau 1 z czasów III Rzeszy uzupełniony dokumentami pocztowymi i pieczęciami urzędowymi z lat 1939-1945. Ekspozycję uzupełniają ryciny i oleje ze scenami rodzajowymi związanymi z przesyłaniem listów i podróżowaniem.

Na wystawie są prezentowane polskie i zagraniczne szyldy i skrzynki pocztowe od 2. poł. XVIII w. do końca XX w. Wśród nich znajdują się m.in. szyldy i skrzynki z zaboru rosyjskiego, pruskiego i austriackiego oraz z międzywojnia, w tym rosyjska skrzynka przemalowana na polską w 1918 r., a także pierwsza automatyczna polska skrzynka na listy Syrena z 1924 r. Szczególne miejsce zajmują skrzynki pocztowe z początków XIX w., pierwsze polskie skrzynki II Rzeczpospolitej i z okresu powstania warszawskiego oraz automaty do sprzedaży kart pocztowych, widokówek i znaczków z czasów PRL-u.

W ekspozycji, obok akcesoriów związanych z dawnymi środkami transportu pocztowego, można zobaczyć trzy konne pojazdy pocztowe: dwukabinowy dyliżans z XIX w., mieszczący 23 pasażerów i dwie osoby obsługi, dyliżans mieszczący 9 pasażerów wykonany w latach 1938-39 na wzór Berline mit Coupe Carskiej Poczty Niemieckiej z 1873 roku oraz furgon do przewożenia listów i paczek z 1925 r. Wystawę wzbogaca angielska litografia przedstawiająca scenę związaną z podróżowaniem dyliżansem i pocztową mapę komunikacyjną Europy z 1856 r.

Wystawę otwiera zbiór urządzeń teletechnicznych, głównie aparatów telegraficznych i telefonicznych. Obok telegrafów Morse’a, Hughesa, Baudota i Wheatstona, wynalezionych w XIX w., są także dalekopisy wprowadzone do użytku w koncu XX w.
W kolekcji telefonów zwracają uwagę ścienne i biurkowe telefony z rozdzielonym mikrofonem i słuchawką produkcji szwedzkiej i amerykańskiej z przełomu XIX i XX w., np. telefon biurkowy Ericssona produkcji rosyjskiej z 1898 r. oraz aparat telefoniczny polskiej konstrukcji z 1928 r.

Wystawa stanowi przegląd zgromadzonych w Muzeum aparatów radiowych i telewizyjnych używanych w Polsce od 1929 roku. Wśród nich wyróżnia się prototyp telewizora z 1947 r. oraz polskie radioodbiorniki detektorowe, tzw. detefony produkowane w latach 1930 – 1931, a także pierwsze po wojnie radia polskiej konstrukcji typu „Pionier” z 1948 r.