Skrzynka peronowa w zbiorach Muzeum Poczty i Telekomunikacji we Wrocławiu

Historia poczty i jej organizacji to także historia skrzynek pocztowych. Pierwsze takie obiekty – w dzisiejszym rozumieniu – pojawiły się w Paryżu w XVIII wieku. Paryskie skrzynki pocztowe dobrze spełniały rolę „pośrednika” między nadawcą a odbiorcą korespondencji i były opróżniane przez pieszego posłańca aż trzy razy dziennie. Co ciekawe, nadawca listu musiał dołączyć doń coś na kształt biletu za list, „port-paye”, który był czymś w rodzaju prototypu znaczka pocztowego. Prawdę powiedziawszy to właśnie system opłaty za przesyłkę listów był elementem hamującym rozpowszechnianie się skrzynek pocztowych. I tak na terenie Prus skrzynki zostały zainstalowane dopiero w 1766 roku, zamontowano je w Berlinie na budynku poczty i opatrzono komentarzem: „Poczta dla wygody korespondentów i dla ułatwienia ich korespondencji”.

Popularność skrzynek pocztowych rosła z roku na rok, a szczególnie we Francji w czasie Wielkiej Rewolucji, choć nadal miały one raczej lokalny charakter. Na ziemiach polskich, w obrębie Księstwa Warszawskiego – a konkretnie Warszawy – skrzynki umieszczono w 1807 roku. Niestety, nie były one powszechnie dostępne i przeznaczone były do wyłącznej korespondencji żołnierzy armii napoleońskiej. Po klęsce Napoleona skrzynki zniknęły na wiele lat. Ponownie pojawiły się dopiero w połowie XIX wieku: najpierw jedna, przeznaczona do wrzucania listów na koszt adresata, którą umieszczono w 1842 roku, potem (w 1854 roku) dwie dalsze, do których można było już wrzucać korespondencję przesyłaną na stemplowanych kopertach pocztowych, czyli już z opłatą uiszczoną przez nadawcę.

Kamieniem milowym dla historii skrzynek pocztowych okazało się wprowadzenie znaczków pocztowych – dla przypomnienia pierwszy znaczek pocztowy pojawił się w 1840 roku w Anglii i był częścią zmiany całego systemu pocztowego, przeprowadzonego przez Rowlanda Hilla. Dzięki reformie ujednolicono i uproszczono sposób przesyłania korespondencji, wpływając tym samym także na zwiększenie ilości skrzynek pocztowych.

Muzeum Poczty i Telekomunikacji we Wrocławiu ma w swych zasobach wiele takich obiektów. Posiadają one różny kształt, wielkość i kolorystykę. Wśród nich wyróżnia się jedna: skrzynka poczty peronowej. Posiada ona dość niecodzienny – jak na skrzynkę pocztową – kształt. Ma składany daszek, kilka przegródek na listy i solidny pas do jej noszenia i trzymania. Skrzynka pochodzi z 1934 roku i jest doskonałym przykładem rozwoju i modyfikacji działań poczty polskiej w trudnych latach 30 tych XX wieku.