Baranek wielkanocny czyli kilka słów o genezie świąt wielkanocnych
Niedziela : 10:00 – 15:00
Święta Wielkiej Nocy nazywane także Paschą mają swoje korzenie w hebrajskim święcie Przaśników albo Przejścia (hebrajskie Pesach), obchodzonego na przełomie marca i kwietnia. Jest ono pamiątką wyjścia Izraelitów z egipskiej niewoli.
Według starożydowskiego kalendarza święto obchodzone było podczas pierwszej wiosennej pełni księżyca, między 14 a 22 dniem miesiąca nissan, i… trwało przez 7 dni.
Wielkanoc jest pierwszym i najdawniejszym świętem chrześcijan. Obchodzili go już Apostołowie w tym samym czasie, kiedy Żydzi świętowali Paschę. Data święta jest ściśle związana z życiem Jezusa, a zwłaszcza z cudem zmartwychwstania, który wg przekazów testamentowych, miał miejsce dzień po uroczystości Paschy.
Przez wieki spierano się o to, kiedy powinna przypadać Wielkanoc. Dopiero podczas soboru nicejskiego w 325 roku ustalono, że święto to będzie obchodzone podczas pierwszej niedzieli tuż po wiosennej pełni księżyca. Wielkanoc jest więc świętem ruchomym z którym jest powiązany terminarz większości innych świąt chrześcijańskich.
Symbolem świąt wielkanocnych jest baranek, jako ofiara przebłagalna, o której wspomina już Stary Testament. Ofiara ta utożsamiana jest z osobą Jezusa, który oddał życie w intencji wszystkich ludzi, jednocześnie sam będąc bez grzechu. Ewangeliści i teoretycy uznają śmierć Chrystusa za najdoskonalszą ofiarę – św. Jan nazywa go wręcz „Barankiem Bożym” (Angus Dei) – dlatego też w chrześcijańskiej tradycji to właśnie biały baranek z czerwoną chorągwią i złotym (lub białym) krzyżem jest jednym z najważniejszych symboli tych świąt.
W zbiorach Muzeum Poczty i Telekomunikacji znajduje się wiele eksponatów związanych z tematyką świąt Wielkiej Nocy. Są wśród nich zarówno znaczki pocztowe jak i kartki pocztowe, przesyłane wraz z życzeniami. I choć ich ilość jest znaczna, to warto kilka z nich przypomnieć.
Wizerunek symbolu świąt wielkanocnych – Baranka Bożego – pojawił się na znaczku pocztowym, wyemitowanym w 1998 roku w dniu 12 marca. Jego projektantem był Andrzej Pągowski. Znaczek jest fluoroscencyjny, wydrukowany na białym papierze, oznaczony numerem 3551 z katalogu Fischera. Gwoli ścisłości należy dodać, że wraz z nim został wyemitowany jeszcze jeden znaczek związany z symboliką świąt wielkanocnych, a mianowicie świetlista postać Jezusa. Znaczek ma numer 3552.
Kolejne przedstawienie – tego jakże ważnego symbolu świąt – na znaczku pocztowym miało miejsce w 2004 roku, w dniu 12 marca. Znaczek, który niżej prezentujemy, był fluoroscencyjny, wydrukowany na białym papierze, oznaczony w katalogu Fischera numerem 3950. On także został wydrukowany „w parze” z zającem wielkanocnym, o numerze 3949. Znaczki były drukowane w arkuszach 10 x 10.
Następnym znaczkiem przedstawiającym Baranka Bożego jest znaczek pochodzący z 2007 roku, z dnia 8 marca. Oznaczony jest on numerem 4151 w katalogu Fischera, wydrukowany na białym fluoroscencyjnym papierze, w arkuszach 5 x 10 znaczków. Zamieszczamy go poniżej. Warto zwrócić uwagę na jego wygląd – został wykonany z włóczki, podkreślającej jego „ludowy” charakter – a jego projektantką była Maria Dziekańska. Także i on został wyemitowany „w parze” z wielkanocną pisanką, przestawioną w formie ludowej rzeźby.
Symbol świąt wielkanocnych znajduje się także na znaczku pocztowym pochodzącym z 2010 roku. Wprowadzono go do obiegu pocztowego 5 marca. Znaczek – w parze ze znaczkiem przedstawiającym wielkanocny koszyk ze święconką – wydrukowano na białym, fluoroscencyjnym papierze w arkuszach 10 x 10. Prezentowany znaczek opatrzony jest numerem 4324 w katalogu Fischera z 2018 roku.
